سايت >> تحلیل

نیمکتنشینی مهندس؛ تصمیم برانکو درست بود یا اشتباه؟
نویسنده: حسام محسنیان - متریکا
تاریخ: ۱۳۹۸/۱۲/۴

یکی از مهم ترین و شاید جنجالی ترین بحث های محفلهای هواداری پرسپولیس نیمکتنشین شدن محسن مسلمان است. بازیکنی که در هر بازی بیشترین میانگین لمس توپ را داشته و با ارسال 9 پاس گل همچنان آقای پاس گل لیگ هفدهم است. پرسپولیس با حضور مسلمان به طور میانگین 5درصد بیشتر صاحب توپ بوده و این حضور حتی در تعداد شوتها و تعداد گلهای پرسپولیس هم تاثیر واضحی داشته است. پاسخ مشخص است؛ پروفسور در اوج بحران پس از شکست مقابل الهلال و از دست دادن ستاره تیمش (مهدی طارمی) بر سر یک دوراهی قرار گرفت. او در دوراهی فوتبال «تهاجمی و جذاب» یا «کم خطر و نتیجهگرا» مسیر دوم و منطقیتر را انتخاب کرد. پرسپولیس با محسن مسلمان جذابتر ولی شکننده بود. بهترین مثال از این دوگانه، بازیهای رفت و برگشت پرسپولیس با سایپاست. پرسپولیس در بازی رفت بدون مسلمان (فقط ۸ دقیقه حضور در زمین) با نمایشی کم هیجان موفق به پیروزی ۲-۰ شد. در بازی برگشت، تیم برانکو در حضور 90 دقیقهای مسلمان 14 شوت بیشتر از بازی دور رفت زد و توپ را 11درصد بیشتر در تملک خود داشت. با وجود این نمایش جذاب و تهاجمی پرسپولیس، این تیم علی دایی بود که سه امتیاز مسابقه را برای خود کرد. بازی رفت و برگشت پرسپولیس مقابل سایپا ماکتی از این فصل پرسپولیس است؛ با مسلمان جذابتر و شکننده تر؛ بیمسلمان کم هیجان تر اما موفق تر در نتیجهگیری.
پرسپولیس در این فصل، زمانی که مسلمان را در ترکیب اصلی داشت در همه آمارهای تهاجمی عملکرد بهتری ارائه داده است. در حضور مسلمان مالکیت پرسپولیس به طور متوسط 5درصد بالاتر بوده، تعداد شوتها کمی بیشتر بوده و میانگین گل این تیم در هر بازی ۰.۳ بهتر از زمانی بوده که مسلمان بازی را از نیمکت شروع کرده. اما این بیلان خوب تهاجمی منجر به بهبود امتیازگیری تیم نشده است. ۲.۱ امتیاز از بازی هایی که مسلمان در ترکیب اصلی بوده و ۲.۳ امتیاز از بازی هایی که پرسپولیس طراح اصلی را در ترکیب اصلی نداشته! زمانی که مسلمان در ترکیب فیکس پرسپولیس حضور دارد و به عملکرد تهاجمی تیم شکل میدهد، در طرف مقابل تیمهای حریف راحت تر به دروازه پرسپولیس حمله می کنند و این فرصت را دارند که 1.3 شوت بیشتری در هر بازی به سمت دروازه پرسپولیس بزنند. اتفاقی که باعث شده پرسپولیس در حضور مسلمان میانگین امتیاز کمتری بگیرد نسبت به زمانی که مسلمان را روی نیمکت داشت. پرسپولیس با حضور مسلمان در دفاع آسیب پذیرتر می شود و این شائبه افت کیفیت مهندس سرخها در فاز دفاعی را پررنگ تر می کند.
وظایف مسلمان در کارهای تهاجمی به بهترین نحو ممکن انجام می شود. او از نظر لمس توپ و تعداد پاس گل در جمع برترین های پرسپولیس حضور دارد اما در نیمه دیگر بازی (فاز دفاعی)، آمار نشان از حضور بسیار کم رنگ او دارد. بازیکنی که به طور متوسط نزدیک به نیمتکل در هر بازی دارد و در عملکردهای دفاعی هم چهاردهمین بازیکن پرسپولیس است. در شرایطی که هم پست های نیمکت نشین مسلمان یعنی بشار رسن و سیامک نعمتی به طور متوسط دو برابر محسن در هر بازی تکل میزنند و از حریف توپ میگیرند. فرشاد احمدزاده و وحید امیری دو هافبک دیگر تیم هم از نظر عملکرد دفاعی و هم تکل با تفاوت معناداری آمار بهتری از مسلمان دارند که نشان میدهد همه جانشینهای مسلمان نسبت به او در کارهای دفاعی متعهدتر هستند. آمار فردی محسن مسلمان این فرضیه را ثابت میکند که محسن در کارهای دفاعی سخت گیری و حضور کافی ندارد و برانکو برای نیمکتنشین کردن بازیکنش دلیلی بالاتر از این نمیخواهد. بازیکنی که هر زمان در ترکیب پرسپولیس بوده جریان بازی را در دست گرفته، تیم را با هوش بالایش به پیش برد و با پاسهای خلاقانه اش موقعیت های فراوانی برای تیم خلق کرده اما با فعالیت کم در فاز دفاعی، ریسک بازی تیمش را بالا می برد و پرسپولیس را در زمان از دست دادن توپ و مخصوصا در فاز انتقال از حمله به دفاع آسیب پذیرتر می کند.
تصمیم برانکو درباره نیمکت نشین کردن کلیدی ترین بازیکن تیمش در فاز هجومی جذابیت نمایش های پرسپولیس را کمتر کرده اما تا زمانی که مسلمان نرخ فعالیتش در فاز دفاع را به استانداردهای فصول پیشین برنگرداند، این کاهش توامان جذابیت و آسیبپذیری، محافظهکارانه اما عقلانی به نظر میرسد.